Op woensdag 26 maart was ik te gast bij NPO Blend, in gesprek met Howard Komproe en One’sy Muller, over een onderwerp dat mij regelmatig bezighoudt: de invloed van artificiële intelligentie op het onderwijs en de pedagogische relatie. Het gesprek is terug te luisteren via deze link – mijn bijdrage start rond minuut 35.
In het gesprek ging het over hoe leerlingen, ouders en docenten omgaan met AI-tools zoals ChatGPT. Wat gebeurt er als leerlingen AI inzetten voor bijvoorbeeld werkstukken of boekverslagen? Wat blijft er dan nog over van het leerproces? En vooral: wat is eigenlijk de bedoeling van onderwijs?
Mijn stelling: onderwijs gaat in de kern over volwassen worden in de wereld en daar vanuit vrijheid verantwoordelijkheid voor leren kunnen én willen dragen. Dat betekent dat je leert omgaan met weerstand, met complexiteit, met het ongemak van niet-weten. Wanneer AI het denkwerk van leerlingen overneemt, lopen we het risico dat juist dát proces onder druk komt te staan. ChatGPT maakt dingen makkelijk – en gemak is aantrekkelijk – maar leren is niet altijd comfortabel. En misschien moet het dat ook niet zijn.
We spraken ook over de verantwoordelijkheid van docenten. AI is er, en het gaat niet meer weg. Dan moeten we dus weten wat het is, wat het doet, en wat het betekent voor onze pedagogische opdracht. Dat vraagt een houding van nieuwsgierigheid, en misschien ook van morele verbeelding: hoe houden we het gesprek over wat ‘goed onderwijs’ is, in een tijd waarin technologie het klaslokaal mee binnenkomt?
Deze vragen raken direct aan het werk dat ik samen met Jan Jaap Hubeek, Rob Kickert en Eva Vesseur doe in onze podcastserie ‘AI: het pedagogisch appel’ voor Stichting NIVOZ. In die serie onderzoeken we hoe AI niet alleen het onderwijs verandert, maar ook -misschien vooral- iets vraagt van onze pedagogische overtuigingen. We willen het gesprek voeren over mens-zijn in een wereld waarin technologie steeds meer ruimte inneemt.
Nieuwsgierig geworden?
▶️ De uitzending van NPO Blend is hier terug te luisteren (vanaf minuut 35):
https://www.npoblend.nl/uitzendingen/9de96b7b-f1a0-4006-a239-aacb0cc94b2d/bridge-the-gap
🎙️ En de podcast AI: het pedagogisch appel vind je hier:
https://nivoz.nl/nl/ai-het-pedagogisch-appel
Ik hoop dat het je aanzet tot denken – en tot gesprek. Want hoe we met AI omgaan in het onderwijs, is een pedagogische vraag. En die vraag is van ons allemaal.
