Hoe zorgen scholen ervoor dat hun leerlingen goede burgers worden? Dagblad Trouw onderzocht het op vier verschillende middelbare scholen in het land. Uit het onderzoek blijkt dat de visie op burgerschap wel verschillend kan zijn, maar de overkoepelende boodschap is hetzelfde: stap uit die bubbel.
Onder andere decaan en economiedocent Wouter Modderkolk van de Stichtse Vrije School in Zeist werd geïnterviewd door Trouw voor een artikel over burgerschapsonderwijs. Aanleiding voor het artikel was een nieuw wetsvoorstel van minister Slob (basis- en voortgezet onderwijs). Daarin staat dat scholen ‘actief burgerschap’ en ‘sociale cohesie’ moeten bevorderen door leerlingen de basiswaarden van de democratische rechtsstaat bij te brengen. In de toelichting noemt Slob vrijheid, gelijkwaardigheid, solidariteit, tolerantie en verantwoordelijkheid als de verplichte kern van het burgerschapsonderwijs.
Docent Modderkolk ziet weinig in dit soort voorschriften. “Het is vaak ingegeven door politieke standpunten. Het wordt dan zo’n afvinklijstje”, zegt hij. “Wij willen onze eigen draai aan burgerschap geven vanuit onze visie, ingegeven door een bovengemiddelde interesse in de wereld, en de mensen om ons heen.” De vrijeschool heeft burgerschap sinds 2014 verankerd in het onderwijs, alleen niet volgens een vast stramien.
Mijn leerlingen moeten zich kunnen verwonderen, en verplaatsen in de ander. Dat is burgerschap voor mij
vrijeschooldocent Wouter Modderkolk
“Mijn leerlingen moeten zich kunnen verwonderen, en verplaatsen in de ander. Dat is burgerschap voor mij.” Die boodschap is verweven in alle lessen. Ook in het vak economie, blijkt als Modderkolk zijn vwo-leerlingen vraagt waarom zelfstandigen zonder personeel harder getroffen worden door de coronacrisis dan mensen in dienst. “Omdat ze geen sociale zekerheid hebben”, antwoordt leerling Tirza geroutineerd. Modderkolk: “Mijn leerlingen moeten snappen waarom zzp’ers het momenteel zwaar hebben.”
Het hele artikel met de perspectieven van alle vier de middelbare scholen is terug te lezen via Trouw.
